Rak krtani

Rak krtani jest trzecim najczęściej występującym nowotworem złośliwym u mężczyzn w Europie. W Polsce przeprowadza się rocznie ok. 1500 operacji całkowitego usunięcia krtani z powodu złośliwości tego nowotworu. Klinika Otolaryngologii AM w Łodzi rocznie wykonuje 100-120 takich zabiegów.
Rak krtani (arcinoma laryngis) występuje zwykle w wieku 40-70 lat. Praca w środowisku zadymionym, w trujących oparach chemicznych, styczność z substancjami smołowymi (np. asfaltem), nawozami sztucznymi, środkami ochrony roślin, azbestem, spalinami - oto czynniki kancerogenne. Zaliczają się do nich także oczywiście picie alkoholu i największy wróg człowieka: tytoń. Predyspozycje do zachorowań na chorobę nowotworową przekazywane są też genetycznie. Występujące w przeszłości wśród członków rodziny zapalenia krtani, łagodne nowotwory (np. brodawczaki), to forpoczta nowotworu. Pierwszymi objawami raka krtani mogą być: zaburzenia głosu, problemy przy połykaniu pokarmów, uczucie drapania w gardle. czy w końcu ból promieniujący z gardła do ucha. Początkowo bardzo wyraźnie słabnie nam głos. Następnie pojawia się okresowo występująca chrypka. Jej nasilanie się jest oznaką rozrastającego się nowotworu, co w konsekwencji prowadzi do całkowitego bezgłosu. Wreszcie, kiedy masy nowotworowe wypełnią szparę głośni, pojawia się duszność, nieraz występują obfite krwawienia, odkrztuszanie podbarwione krwią. Wyraźnie powiększają się węzły chłonne. Dlatego nieraz pierwsza diagnoza stawiana przez lekarza jest nieprecyzyjna i mówi o zwyczajnym zapaleniu gardła bądź migdałków. Trzeba zatem absolutnie pamiętać, że każda trwająca ponad miesiąc chrypka u mężczyzn powyżej trzydziestego roku życia, może być spowodowana rodzącym się nowotworem. W takim przypadku niezbędna jest natychmiastowa konsultacja odpowiedniego lekarza specjalisty, bowiem nic leczony rak krtani zawsze kończy się śmiercią chorego.
Rozpoznanie raka krtani poprzędza wywiad, laryngoskopia pośrednia i bezpośrednia z pobraniem wycinka do badań histopatologicznych. Dodatkowe badania: mikrolaryngoskopia, test tolidynowy są podstawą do wyboru najlepszej metody leczenia. Kuracja polega na wycięciu guza nowotworowego lub zastosowania naświetlań. Wybór leczenia zależny jest od miejsca, z którego nowotwór " wychodzi" i od stopnia zaawansowania choroby. Operacja usunięcia krtani jest zabiegiem trwale okaleczającym, stwarzającym wiele różnych niedogodności. Traci się normalny głos, oddychanie odbywa się przez tracheostomę (odpowiednie nacięcie w szyi pacjenta). Nie można niestety prowadzić tak intensywnego życia jak przed zabiegiem. Trzeba zrezygnować z niektórych nawyków, nie można wyczynowo uprawiać pewnych sportów: np. podnoszenia ciężarów czy pływania. Nawet kąpiel słoneczna nie jest wskazana! Nie wolno także zapominać, że po zabiegu usunięcia krtani naturalna odporność organizmu drastycznie maleje. Stąd częste przypadki chorób układu oddechowego: zapalenia oskrzeli, płuc.
Prawdziwym dramatem mężczyzn po usunięciu krtani jest brak praktycznie możliwości swobodnego komunikowania się z otoczeniem. Nie trzeba dodawać, iż taka sytuacja bardzo niekorzystnie wpływa na psychikę chorego. Niewłaściwe reagowanie najbliższego otoczenia (nadmierna czułość, obojętność, lekceważenie), poczucie okaleczenia, są niestety częstymi przyczynami stanów depresyjnych. Choroba nowotworowa i cierpienie z nią związane stawiają chorego w wyjątkowej sytuacji. Paraliżuje go lęk przed cierpieniem i śmiercią. Chorzy odreagowują te ciężkie stany stresowe skłonnością do izolacji, nadwrażliwością, użalaniem się nad sobą. Rodzi się w ich psychice przekonanie o niezaprzeczalnej zależności od innych ludzi, brak wiary we własne siły i możliwości. Niekiedy chory staje się apodyktyczny i próbuje narzucić swoje frustracje otoczeniu. Tak oto choroba krzywdzi nic tylko chorego, ale i jego rodzinę. Dlatego pamiętajmy, że spokój i opanowanie, to najlepsza forma pomocy, jaką możemy nieść osobie dotkniętej tym schorzeniem.

Marzenia i Fakty / Leksykon chorób